> 1164- De Jurriaansvloed creëert een eiland  > Archeologie: amateurs doen het werk > Droog wonen op ‘werven’ en palen > De zee op voor paling, haring en walvis > Uitvoer van hooi, invoer van turf en levensmiddelen > Godsdienst – een gelovige gemeenschap  > Onderwijs en scholing > Het ‘Paard van Marken’ – levensreddend baken > 1916 – De laatste grote watersnood 1916 > 1940-1945 – Geïsoleerd, toch getroffen > 1957 – Verbinding met het vasteland

Droog wonen op ‘werven’ en palen

De toenemende invloed van het water dwong de bewoners op terpen te gaan wonen, ‘werven’ op z’n Markens. In totaal ontstonden er in de Middeleeuwen 27 waarvan er nu nog 12 over zijn. Naast acht bebouwde kunt u de overige vier nog vaag onderscheiden in het open landschap. Alle andere werden verlaten, door brand verwoest of weggespoeld door de zee – Marken was ooit veel groter dan de 250 ha van nu.
In de 19e eeuw raakten de werven volgebouwd met de volledig houten woningen – met als verdere uitbreiding huizen op palen tegen de hellingen en in het open veld. Pas na het aanleggen van de Afsluitdijk kon de ruimte onder deze paalwoningen benut worden en ontstonden de onderhuizen. Veel huizen hadden geen schoorsteen maar een (tot in de 19e eeuw algemeen gebruikelijke) ‘rookkist’ – een opening in het dak om de rook van het open vuur te laten ontsnappen, ook handig voor het drogen en conserveren van de fuiken en netten.

 

—o—